Międzynarodowy Dzień Książki - artykuł dla Rodziców
Dziś Międzynarodowy Dzień Książki, więc przy okazji możemy nieco zgłębić tematykę, dotyczącą istotnych walorów czytania książek, szczególnie dzieciom.
O walorach książek nie trzeba nikogo przekonywać. Możliwość poznawania historii spisanych na książkowych stronach to przywilej i przyjemność. Sam proces powstawania książki jest interesujący.
Amerykańskie badania potwierdzają, że jednym z najpotężniejszych czynników rozwoju dziecka i jednocześnie profilaktyką zachowań bezmyślnych i aspołecznych jest głośne czytanie od najmłodszych lat. Dziecko od chwili urodzenia potrzebuje codziennej porcji czasu, miłości i uwagi swoich rodziców. Potrzebuje stymulacji umysłu i tego właśnie dostarcza głośne czytanie. Kiedy bierzemy malca na kolana i zaczynamy mu czytać zaczyna się dla niego seans magii, podczas którego ma na wyłączność swego często zajętego rodzica.
Czytając dziecku dajemy mu największy dar – swój czas, uwagę, pełne zaangażowanie, miłość i nasz entuzjazm do czytania. Wśród takich darów dziecko rozkwita zarówno psychicznie, jak i umysłowo. Żaden materialny prezent nie zastąpi dziecku tych wspólnych chwil, które wyzwalają się podczas czytania.
Głośne czytanie dzieciom:
- buduje więź pomiędzy rodzicem i dzieckiem,
- zaspokaja potrzeby emocjonalne,
- wspiera rozwój psychiczny dziecka i wzmacnia jego poczucie własnej wartości,
- uczy języka, rozwija słownictwo, daje swobodę w mówieniu,
- przygotowuje i motywuje do samodzielnego czytania,
- uczy myślenia,
- rozwija wyobraźnię,
- poprawia koncentrację,
- ćwiczy pamięć,
- przynosi wiedzę ogólną,
- ułatwia naukę,
- uczy odróżniania dobra od zła, rozwija wrażliwość moralną,
- rozwija poczucie humoru,
- jest znakomitą rozrywką,
- zapobiega uzależnieniu od mediów,
- chroni przed kwestionowalnymi wpływami ze strony otoczenia i kultury masowej,
- pomaga w rozwiązywaniu problemów,
- jest zdrową ucieczką od nudy,
- jest profilaktyką działań aspołecznych,
- kształtuje nawyk czytania i zdobywania wiedzy.
- rozbudza zainteresowania techniczne związane z procesem publikowania książki (pisaniem, edycją, składem, drukiem, łączeniem arkuszy, tworzeniem okładki, itp.)
- rozwija kompetencje społeczne w zakresie znajomości zawodów związanych z procesem powstawania książek (autor, ilustrator, wydawca, redaktor, tłumacz, drukarz).
„Czytanie dzieciom i ograniczenie korzystania z mediów elektronicznych to najlepsza inwestycja w ich przyszłość.”
Jim Trelease
Wśród pożytków wypływających ze wspólnego czytania nie można pominąć umiejętności wyciszenia się. Dobra, wciągająca lektura może być znakomitą i zdrową ucieczką od codziennych stresów i niepokojów. Pogodna opowieść czytana dziecku na dobranoc zamyka dzień piękną, spokojną klamrą. Czytając dziecku własne lektury, my również doświadczamy licznych korzyści. Książki pozwalają nam spojrzeć na nasze z innej perspektywy i niejednokrotnie podsuwają sposoby radzenia sobie z codziennością.
Głośne czytanie pomaga także w wyrabianiu niezwykle ważnej umiejętności umysłu, jaką jest koncentracja. Umysł, który nie potrafi na dłużej zatrzymać się na zadaniu, jest w pewnym sensie upośledzonym. Nie jesteśmy w stanie rozwiązać jakiegoś problemu, jeśli nie potrafimy się na nim skupić. Tymczasem obserwujemy coraz większy odsetek dzieci cechujących się zupełnym brakiem koncentracji zafundowanym dzięki nadmiernemu oglądaniu telewizji i surfowaniu w internecie. Dzieci bombardowane szybko zmieniającymi się obrazami i dźwiękami, nie są w stanie się wyciszyć, zatrzymać na chwile i skupić.
Pamiętajmy przy tym, że małe dziecko nieprzyzwyczajone do czytania książek może mieć początkowo problem ze skupieniem uwagi. Nie powinno nas to jednak zniechęcać do czytania. Wprowadzajmy czytanie poprzez zabawę z książką, pokazywanie obrazków i rozmowy. Samo czytanie może trwać 1-2 minuty, zanim stopniowo zacznie się wydłużać w ślad za rosnącymi możliwościami skupienia uwagi. Rodzice którym zależy na pełnym rozwoju swojego dziecka, znajdą mnóstwo kreatywnych i zabawnych rozwiązań, by zachęcić malca do wspólnej przygody z książkami.Codzienne czytanie dziecku dla przyjemności jest najlepszą inwestycją w jego przyszłość. Czytajmy dziecku co najmniej 20 minut, codziennie.
Co warto zrobić, aby zainteresować najmłodszych książką?:
- czytaj bajki wybierane przez dziecko
- zachęcaj do wspólnego tworzenia bajek – możesz zacząć od malutkiej książeczki
- wybieraj atrakcyjne książki, czyli:
- pięknie ilustrowane,
- interaktywne (np. Naciśnij mnie, Kolory, Turlututu– H. Tullet),
- książki w innej formie (np. Pora na potwora, A. D. Mizielińscy),
- z ruchomymi elementami,
- składające się wyłącznie z obrazków (tzw. Pictures Book).
Książki potrafią zaskoczyć – nie tylko fabułą i treścią. Warto wykorzystać te miłe zaskoczenia by zafascynować dziecko czytelnictwem.
Poszerzaj horyzonty dziecka, czytajcie/oglądajcie/słuchajcie na przykład:
- wiersze,
- komiksy,
- artbooki,
- picturebooki,
- audiobooki (także słuchowiska z podkładem muzycznym).
Każda z tych form jest wartościowa. Poznawanie różnych form budzi zainteresowanie dziecka, a także zachęca do tego, by samodzielnie szukać i wyznaczać swoje zainteresowania.
- baw się z dzieckiem formą książki i zwróć uwagę na jej dodatkowe walory:
- różne faktury,
- elementy ruchome,
- puzzle jako ilustracja w książce,
- ilustracje do pokolorowania,
- płyty z muzyką dołączone do książki.
- obejrzyjcie wspólnie film, jak powstaje książka: https://youtu.be/icdV3QZb10Q
- nagrajcie wspólnie z dzieckiem własny audiobook
- przebierzcie się za ulubioną postać z bajki
- stwórzcie swoją mini-książkę
- zaprojektuj zakładkę do książki – wiele propozycji znajdziecie w internecie
W temacie książki zachęcam do wysłuchania utworu Orkiestry Dni Naszych i hitu Majki Jeżowskiej oraz klasycznie piosenki z Akademii Pana Kleksa:
Opracowała: Kamila Jackowska
Bibliografia:
1. I. Koźmińska, E. Olszewska „Wychowanie przez czytanie”, Świat Książki, Warszawa 2010
2. www.edukacja.edux.pl
3. www.panimonia.pl
4. www.dziecisawazne.pl